0

MANİPÜLASYON NEDİR ? / WHAT IS MANIPULATION ?

Psikolojik manipülasyon, insanların düşüncelerini, davranışlarını veya duygularını kontrol etmek için kullanılan bir taktik yöntemidir. Manipülasyon yapan kişi kendi çıkarları ve istekleri doğrultusunda karşısındakini etkilemeye çalışır. Bencillik ve bireysellik duyguları ile yola çıkan, kendini haklı çıkarmaya çalışan kişinin olumsuz davranışları iki tarafı da etkiler. Manipülasyon, ses tonu, vücut dili, jest ve mimikler gibi birçok yöntem ile gerçekleştirilebilir.

Insanlar sosyal ya da özel hayatlarında manipülasyona uğrayabilir. Manipülatif kişiler farklı kişi ya da grubu hedef alarak kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirir. Etik olmayan yöntemlerle kişininin ya da grubun değişimini amaçlar. Algı yönetimi ve manipülasyon bir arada olduğu bu durum psikolojik bir süreç olduğu kadar aynı zamanda hak ihlalidir.

  • Duygusal Manipülasyon – Kişinin başka birini kontrol etmek veya istediği şeyleri elde etmek için duygusal bağlılık kurmasıdır.
  • Gaslighting – Kişinin karşısındaki kişinin gerçekliği hakkındaki algısını bozmaya çalışmasıdır. Bu durum kafa karışıklığına sebep olarak kişinin istediği şekilde hareket etmesine neden olabilir.
  • Ego Okşama – Kişiyi yücelterek egosunu üst düzeye çıkarmak ve sonra hayır diyemeyecek seviyede manipüleetmek yolu ile kullanılan tekniktir.
  • Pozitif Sağlamlaştırma – Övgü, özür dileme, gülümseme ve olumlu yüz ifadeleri, hediye ve para verme gibi yöntemler ile istenen davranışı güçlendirme ve sıklığını artırma amaçlanır.
  • Negatif Sağlamlaştırma – Kişinin ya da gruptaki insanların olumsuz düşüncelerini veya davranışlarını değiştirmeye yönelik bir tekniktir. Bağırma, azarlama, ağlama, duygusal şantaj, suçluluk hissettirme şeklinde davranışlarla yapılmaktadır.
  • Duygu Sömürüsü – Kişinin duygularını göz ardı ederek onları kendi çıkarları için kullanmasıdır. Bu teknikte manipülatif kişi kendini kurban gibi hissettirir.
  • Mahrum Bırakma – Kişinin diğer kişiyi isteyerek sevdiği ve ihtiyaç duyduğu şeylerden mahrum bırakmasıdır.
  • Cezalandırma – Gözdağı verme, söz ile taciz etme, korkutma, tehdit etme gibi davranışlarla hükmetmeye çalışmaktır.
  • Küçümseme – Aşağılayıcı, küçük düşürücü ve saygısız davranışlarla kişiyi değersizleştirme ve kendisini önemsiz hissetmesi sağlanmaya çalışılır.

Manipülatif kişiler kullandıkları tekniklere farklı farklı tavırlar sergilese de genel olarak başkalarının duygularını yönetmekte iyi, aynı zamanda bencil, adalet duygusu zayıf, merhametsiz ve narsist özellikleri ön plana çıkar.

Manipülatörler sıklıkla yalana başvururlar, gerçeği çarpıtmak için uğraşırlar.

Genellikle başkalarının duygularına karşı duyarsız yaklaşırlar ve diğer kişilerin duygularını sömürürler. Kendi çıkarlarını her şeyden önde tutarlar ve diğer insanların hislerine pek değer vermezler.

Diğer kişilerin zayıf ve eksik olduğu noktalarını hedef alabilirler veya başkalarının güvenlerini kötüye kullanarak kendi çıkarlarını korumaya çalışabilirler.

Bu kişiler genellikle diğer insanları kendi kontrolü altında tutmak isterler. Başkalarına emirler vererek veya onların hayatlarına müdahale etmeye çalışarak bu kontrolü sağlamaya çalışırlar.

Kendi hatalarını veya sorunlarını başkalarının üzerine yıkmaya çalışırlar ve kendilerini suçsuz göstermek isterler. Hatalarını kolay kolay kabullenmezler.

  • Kendinizi tanıyın: Manipülatif davranışların genellikle zayıf noktalarınıza odaklanır. Kendinizin hangi durumlarda zayıf olabileceğinizi bilmek, manipülasyon yapmak isteyenlere karşı daha hazırlıklı olmanızı sağlar. Ayrıca, kendinizi güçlü ve özgüvenli hissetmek, manipülatif kişilerin sizi kolayca etkilemesini engeller.
  • Sınırlarınızı belirleyin: Kendi değerlerinizi ve inançlarınızı koruyun. Birisi sizi manipüle ettiğinde, sınırlarınızı açıkça ifade ederek ve kendinizi olumsuz duygulardan koruyarak manipülasyonun etkisini azaltabilirsiniz.
  • Mantıklı hareket etmeye çalışın: Manipülatif kişiler duygusal olarak hareket etmenizi sağlamaya çalışırlar. Bu nedenle, mantıklı düşünmek, mantığı çerçevesinde kalmak ve duygusal tepkilere kapılmamak önemlidir.
  • İletişim becerilerinizi geliştirin: İyi bir iletişimci olmak, manipülatif kişilerle nasıl başa çıkacağınızı da öğrenmenize yardımcı olur. Kendinizi doğru ifade etmek ve başkalarıyla sağlıklı bir şekilde iletişim kurabilmek, manipülasyonun etkisini azaltır.
  • Empati yapmayı ihmal etmeyin: Başkalarının duygularına ve ihtiyaçlarına saygı duymak, onların manipülatif davranışlarına karşı direnmenize yardımcı olur.
  • Sorular sorun: Manipülatif kişiler kontrolü ellerinde tutmak için ikili ilişkilerinde sohbeti yönetmeye çalışırlar. Onları sorgulayarak, onların gerçek amacını anlamaya çalışabilir ve manipülatif davranışlarına karşı koyma yolunu bulabilirsiniz.
  • Güvenli bir alan oluşturun: Güvenebileceğiniz bir çevreye sahip olmanız, manipülasyona karşı savunmasız hissetmenizi önleyebilir. Aileniz, arkadaşlarınız veya bir terapist gibi güvendiğiniz kişilerle konuşarak, manipülatif davranışlarla başa çıkmak için farklı bakış açıları ve tekniklerini öğrenebilirsiniz.

Ali ÇAKMAK

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir